Pod takim hasłem została przygotowana wystawa okolicznościowa w oknach nakielskiej biblioteki poświęcona rodzinie Ulmów, należącej do licznego grona bohaterskich Polaków, którzy podczas II Wojny Światowej ratowali polskie rodziny żydowskie skazane przez Niemców na zagładę.
Sejm ustanowił rok 2024 Rokiem Rodziny Ulmów. W uchwale wskazano, iż w roku 2024 przypada 80-ta rocznica zamordowania rodziny w Markowej na Podkarpaciu przez żandarmerię niemiecką za ukrywanie Żydów.
Podczas okupacji niemieckiej Ulmowie zaangażowali się w pomoc eksterminowanym Żydom. Prawdopodobnie w drugiej połowie 1942 roku rodzina przyjęła pod swój dach ośmioro żydowskich uciekinierów z rodzin Goldmanów, Grünfeldów i Didnerów.
24 marca 1944 rok w Markowej na Podkarpaciu, Józef i Wiktoria Ulmowie, ich dzieci oraz ukrywani przez nich Żydzi zostali zamordowani przez Niemców w wyniku donosu. Dzień ten został ustanowiony przez Prezydenta RP Narodowym Dniem Pamięci Polaków Ratujących Żydów pod okupacją niemiecką.
Okupacja niemiecka ziem polskich należała do jednej z najbardziej brutalnych w Europie. Od początku jej trwania Niemcy wprowadzili dla Polaków surowe prawo, które regulowało wszystkie dziedziny ich życia. Każde wykroczenie przeciw okupantowi i ustanowionym przez niego porządkom narażało Polaków na surowe represje do kary śmierci włącznie. Od początku okupacji Niemcy szczególną agresję skierowali przeciw Żydom. W krótkim czasie za pomocą specjalnych zarządzeń całkowicie wyeliminowali ich z życia gospodarczego, kulturalnego i politycznego okupowanego kraju. Ludność żydowską władze niemieckie także przesiedlały, terroryzowały i mordowały. Od 1941 roku decyzją władz III Rzeszy Żydzi byli skazani na Zagładę.
Rodzina Ulmów oraz ich heroiczne czyny są symbolem bohaterskiej postawy wielu Polaków. W czasie II Wojny Światowej na ziemiach polskich za pomoc Żydom groziła śmierć. Mimo to wielu naszych rodaków udzielało schronienia i na różne sposoby pomagało Żydom. Wielu z nich zapłaciło za to życiem.
Autor: Natalia Warzybok – PiMBP w Nakle nad Notecią
