23 maja przypada 180 rocznica urodzin sławnej poetki – Marii Konopnickiej, która była również tłumaczką, publicystką oraz działaczką społeczną i narodową.
Znana jest przede wszystkim z takich książek jak „Na jagody”, „Co słonko widziało” czy „O Janku Wędrowniczku”. Należy jednak pamiętać, że pisała również książki dla dorosłych oraz utwory poetyckie , w których wyrażała miłość do Ojczyzny.
Urodziła się w Suwałkach 23 maja 1842 roku. W jej domu zawsze było dużo książek. Dbał o to ojciec, który był prawnikiem. Kiedy skończyła 7 lat jej rodzina przeniosła się do Kalisza. Był to szczególny czas dla małej Marii. Bywała z rodzicami na balach sylwestrowych i kuligach oraz kolorowych jarmarkach. Jej beztroskie życie skończyło się z chwilą śmierci matki.
Jako dwudziestolatka wyszła za mąż i zamieszkała w modrzewiowym dworku swojego męża w Bronowie niedaleko Kalisza.
Kiedy wybuchło powstanie styczniowe zajmowała się rannymi powstańcami. Po jego upadku wyjechała z mężem i małym synkiem do Wiednia, a następnie do Drezna. Po kilku latach wróciła do Bronowa. Niestety kłopoty z mężem sprawiły, że z szóstką dzieci, po uzyskaniu separacji, wyjechała do Warszawy. Było jej bardzo ciężko. Jedna z córek wymagała szczególnej opieki. Konopnicka dużo czasu spędzała z nią, jeżdżąc na kuracje. Wówczas bardzo pokochała Tatry.
W Zakopanem poznała słynnego gawędziarza i przewodnika – Sabałę.
Niedostatek, w którym żyła sprawił, że dobrze rozumiała ludzi dotkniętych krzywdą. To oni stali się głównymi bohaterami jej książek.
Uczestniczyła w licznych jawnych i konspiracyjnych inicjatywach społecznych. Była jedną z inspiratorek akcji protestacyjnej w obronie dzieci z Wrześni. Sprzeciwiała się pruskim ustawom wywłaszczeniowym. Jej wyrazem protestu przeciwko germanizacji narodu polskiego była „Rota”, którą wówczas napisała. Jest ona pieśnią, którą śpiewamy do dziś, na dźwięk której wstajemy, tak jak przy melodii polskiego hymnu.
Odważną postawą i wrażliwym sercem zachwycała rodaków, od których – w dowód wdzięczności – otrzymała pod koniec życia dworek w Żarnowcu koło Krosna.
Maria Konopnica została uznana najwybitniejszą poetką ówczesnej epoki. Jej poezja wybiegała ponad przeciętny poziom literatury tamtych czasów. Za pomocą gorzkiej ironii, przedstawiała jaskrawe objawy nędzy i krzywdy ludzkiej. Jej największym osiągnięciem stały się liryki o tematyce wiejskiej, oparte na folklorze i ukazujące piękno polskiej wsi. Znaczącym kierunkiem jej twórczości były utwory pisane dla dzieci. Łączyła w nich realizm z fantastyką oraz dowcip z powagą. Dzięki temu stała się klasykiem literatury dziecięcej. Do najbardziej znanych utworów należy książka pt. „O krasnoludkach i sierotce Marysi” napisana w 1896 roku. Ważnym osiągnięciem w dorobku pisarki są nowele i opowiadania. Autorka prowadziła również bogatą działalność publicystyczną. Jej publicystyczne i krytycznoliterackie teksty były publikowane w licznych periodykach. Zajmowała się także tłumaczeniami dzieł z literatury obcej.
Maria Konopnicka zmarła 8 października we Lwowie i tam została pochowana na Cmentarzu Łyczakowskim.
Autor: Katarzyna Hass PiMBP w Nakle nad Notecią – Filia w Paterku
