Za murami więzienia… osoby starsze 60+

Polskie społeczeństwo starzeje się, co ma swoje odzwierciedlenie także w populacji skazanych. Funkcjonariusze Służby Więziennej wychodzą naprzeciw pojawiającym się potrzebom w zakresie podejmowania oddziaływań resocjalizacyjnych dostosowanych do osadzonych w wieku senioralnym.

Populacja skazanych

Proces starzenia się u każdego człowieka wygląda inaczej, a związany z tym etapem życia regres jest nieunikniony. Następuje spadek wydolności organizmu w każdym obszarze: fizycznym, psychicznym i społecznym, które są ze sobą w ścisłej korelacji. Stanowi to punkt wyjścia do planowanych oddziaływań wobec osób starszych przebywających w izolacji penitencjarnej. Procentowy udział osadzonych seniorów w populacji ogólnej osób pozbawionych wolności kształtuje się następująco: 3,1 % w 2015 roku, 3,6% w 2016 roku, 3,8% w 2017 roku, 4,1 % w 2018 roku. Zauważalna jest tendencja wzrostu, co oznacza, że populacja osób w izolacji więziennej się starzeje, a to jest czynnikiem warunkującym podejmowanie szeroko zakrojonych, dostosowanych do potrzeb oddziaływań skierowanych do konkretnego odbiorcy jakim jest SENIOR odbywający wyrok pozbawienia wolności.

Zespół  ds. Wsparcia Osób Chorych, Starszych i Niepełnosprawnych

W potulickiej jednostce prowadzony jest szereg oddziaływań skierowanych do skazanych seniorów. Płk Jarosław Nurkiewicz – Dyrektor Zakładu Karnego w Potulicach w dniu 21.02.2017 roku powołał Zespół  ds. Wsparcia Osób Chorych, Starszych i Niepełnosprawnych. W skład zespołu wchodzi kpt. Katarzyna Tomaszewska – wychowawca ds. postpenitencjarnych i jednocześnie przewodniczącą Zespołu, kpt. Joanna Wiśniewska – Kierownik Działu Ewidencji, chor. Maciej Kulmatycki – Kierownik Działu Kwatermistrzowskiego. W ramach działalności wspomnianego zespołu oraz przy udziale Moniki Klimczyk – wychowawcy ds. postpenitencjarnych wypracowano porozumienie pomiędzy Dyrektorem Zakładu Karnego w Potulicach i Dyrektorem Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Toruniu dotyczące oddziaływań wobec seniorów przebywających w warunkach izolacji więziennej.

Zasady współdziałania

We wspomnianym porozumieniu określono zasady współdziałania w zakresie prowadzenia przez ROPS działań informacyjno – edukacyjnych skierowanych do osób powyżej 60 roku życia przebywających w potulickiej jednostce. Działania te mają na celu poprawę ich kondycji psychofizycznej oraz wsparcie w readaptacji społecznej, a swoim obszarem obejmują profilaktykę zdrowotną, usprawnianie funkcji poznawczych i prewencję zdolności adaptacyjnych. Ponadto obejmują aktywizację seniorów w wymiarze fizycznym oraz praktyczne wskazówki dotyczące codziennego życia po opuszczeniu zakładu karnego.

Bilans – Trzecia pora roku

W potulickiej jednostce prowadzony jest także program resocjalizacji sprzyjający przygotowaniu do readaptacji społecznej seniorów pn. „Bilans – trzecia pora roku”. Stanowi on autorski pomysł funkcjonariuszek z Zakładu Karnego w Potulicach. W/w program został wyróżniony w Konkursie Dyrektora Generalnego Służby Więziennej na najlepszy program resocjalizacji i tym samym wpisany na listę programów rekomendowanych, z których mogą korzystać funkcjonariusze z całej Polski.

Więcej o programie resocjalizacji:

https://www.sw.gov.pl/aktualnosc/zaklad-karny-w-potulicach-trzecia-pora-roku-seniorzy-w-zakladzie-karnym

Bariery wieku senioralnego

W wieku senioralnym, w którym zmiany progresywne ustępują miejsca zmianom regresywnym może pojawić się niepełnosprawność. Jako przykład dobrych praktyk w Zakładzie Karnym w Potulicach można wskazać na procedurę z dnia 15.12.2017 roku dotyczącą wsparcia osób niepełnosprawnych odbywajacych karę pozbawienia wolności i tymczasowo aresztowanych oraz procedurę, dotycząca obsługi interesantów z niepełnosprawnością. Procedura ta określa czynności i zadania związane z organizacją i prowadzeniem  oddziaływań przez funkcjonariuszy i pracowników poszczególnych działów wobec osadzonych z dysfunkcjami. Prowadzenie oddziaływań penitencjarnych wobec osób niepełnosprawnych sprzyja ich integracji społecznej i przystosowywaniu do samodzielnego życia. Systematycznie wdrażane są także  nowe rozwiązania mające na celu zniwelowanie barier architektonicznych i wszelkich utrudnień dla osób niepełnosprawnych w Zakładzie Karnym w Potulicach.

Bezpieczeństwo

Wszystkie oddziaływania skierowane do seniorów mają na celu oprócz wymiaru resocjalizacyjnego zapewnie bezpieczeństwa społeczeństwu poprzez przygotowanie tej grupy osadzonych do bezkolizyjnego funckjonowania z prawem, zasadami i normami życia społecznego po opuszczeniu murów więzienia.

 

tekst: kpt. Katarzyna Tomaszewska/ mł. chor. Justyna Sejdowska

zdjęcia: mł.chor. Justyna Sejdowska