Przygotowaną przez Kujawsko-Pomorskie Centrum Dziedzictwa plenerową wystawę poświęconą założeniu pałacowo-parkowemu w Nawrze w powiecie toruńskim i związanym z tym miejscem polskim ziemianom można od dziś (12 października 2021 roku) oglądać przed Urzędem Marszałkowskim w Toruniu. Ekspozycję otworzyli wicemarszałek Zbigniew Sosnowski i dyrektor Centrum Dziedzictwa Marek Rubnikowicz.
Opuszczony od dawna i zrujnowany klasycystyczny XIX-wieczny dwór w Nawrze, przejęty w ubiegłym roku przez samorząd województwa na podstawie darowizny spadkobierców dawnych właścicieli, był do wybuchu II wojny światowej domem ziemiańskich rodzin Kruszyńskich i Sczanieckich, a ze względu na publiczną aktywność ich członków – ważnym ośrodkiem politycznym, kulturalnym i społecznym. Z obu rodzin wywodzili się wybitni przedstawiciele swoich czasów, patrioci, żołnierze polskich powstań, działacze społeczni, mecenasi kultury i nauki, wysokiej klasy przedsiębiorcy rolni, politycy. Michał Sczaniecki, uczestnik powstania styczniowego, który powołał Towarzystwo Ekonomiczno-Rolnicze dla Prus Wschodnich i był członkiem toruńskiego Towarzystwa Moralnych Interesów Ludności Polskiej pod Panowaniem Pruskim, w latach 1878-1887 zasiadał jako polski poseł w niemieckim parlamencie. To za jego czasów Nawra stała się liczącym się polskim centrum społeczno-kulturalnym. Tutejsza biblioteka należała do największych prywatnych księgozbiorów na Pomorzu.
Misję odrestaurowania nawrzańskiego zespołu pałacowo parkowego marszałek Piotr Całbecki powierzył Kujawsko-Pomorskiemu Centrum Dziedzictwa, nowo powołanej samorządowej wojewódzkiej instytucji kultury. Powstanie tu ośrodek muzealno-kulturalny, prezentujący historię polskiego ziemiaństwa i kultury rolnej. Centrum Dziedzictwa przygotowało już założenia programowe i funkcjonalne.
– Chcemy, by był to tętniący życiem ośrodek kulturalny, uniwersalny, ale mocno lokalnie zakorzeniony, współpracujący z lokalnymi instytucjami; a jednocześnie nowa atrakcja turystyczna regionu. Ale będzie to też hołd dla przedwojennej polskiej inteligencji, która swoją rolę społeczną postrzegała jako służbę na rzecz polskości – podkreśla marszałek Piotr Całbecki.
Dziś także nominacje odebrali członkowie rady programowej Kujawsko-Pomorskiego Centrum Dziedzictwa, która jest powołanym na czteroletnią kadencję ciałem doradczym dyrektora centrum.
Beata Krzemińska rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego
zdjęcia: Otwarcie wystawy, fot. Mikołaj Kuras dla UMWKP
