Do czego może prowadzić nieuzasadnione użycie jodku potasu?

Jodku potasu nie można przyjmować profilaktycznie i na własną rękę! Nie pomoże zażywanie go profilaktycznie, gdy nie występuje narażenie na szkodliwe skutki promieniowania. Wręcz zaszkodzi.”Jodek potasu jest podawany wyłącznie po to, żeby zablokować tarczycę przed pierwiastkiem radioaktywnym, który mógłby być przez nią wchłaniany, a jest rakotwórczy” – komentuje dr Paweł Grzesiowski, specjalista pediatra, immunolog, ekspert Naczelnej Rady Lekarskiej ds. zagrożeń epidemicznych.

Podkreśla, że przyjmowanie czy robienie w domu zapasów jodku potasu jest nieuzasadnione. Nie pomoże zażywanie jodku potasu profilaktycznie, gdy nie występuje narażenie na szkodliwe skutki promieniowania. W ten sposób można sobie tylko zaszkodzić.

Nieuzasadnione przyjmowanie jodku potasu może doprowadzić do:

  • niedoczynności tarczycy,
  • podrażnić układ pokarmowy,
  • wywoływać reakcje alergiczne.

Również w trakcie kontrolowanego przyjmowania mogą wystąpić działania niepożądane:

  • bolesny obrzęk ślinianek,
  • katar,
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe, wymioty,
  • skórne objawy uczuleniowe, wysypka, swędzenie, wyprysk,
  • u chorych na gruźlicę może spowodować zaostrzenie objawów choroby.

W razie katastrofy jądrowej

Biuro prasowe Ministerstwa Zdrowia potwierdza, że „w Polsce preparaty stabilnego jodu (w postaci tabletek jodku potasu) stosuje się w ramach profilaktyki jodowej po wypadkach jądrowych”.

Takie zapasy były zawsze utrzymywane, także przed wojną w Ukrainie. Warto przy tym pamiętać, że w razie użycia broni jądrowej dystrybucja jodku potasu na terenie skażonym radioaktywnie nie miałaby raczej sensu – w broni atomowej używane są inne niż jod radioaktywne pierwiastki – wodór, pluton i uran. Jodek potasu hamuje wnikanie radioaktywnych izotopów jodu do tarczycy. Powinien być powszechnie dostępny w krajach narażonych na awarie elektrowni atomowych. Co ważne, chroni wyłącznie tarczycę. Pozostałe narządy są narażone na skutki promieniowania.

Państwowa Agencja Atomistyki (PPA), podobnie jak i jej odpowiedniki w innych krajach, cały czas monitoruje sytuację radiacyjną. Ta jest dobra. Agencje prowadzące monitoring sytuacji radiacyjnej mają ze sobą stały kontakt i kanały wymiany informacji.
Czym jest jodek potasu?

Jodek potasu (KI) to nieorganiczny związek chemiczny, sól potasowa kwasu jodowodorowego.
Tworzy bezbarwne kryształy łatwo rozpuszczalne w wodzie. W wyniku elektrolizy stopionego jodku potasu powstaje jod i potas. Jego nieznaczne ilości dodaje się do soli kuchennej (tzw. sól jodowana). Alternatywnym dodatkiem jest jodan potasu KIO3.

Niedobory jodu w organizmie mogą prowadzić do wielu chorób i dolegliwości. Są niebezpieczne dla rozwoju płodu i w okresie wczesnego dzieciństwa. Dlatego w czasie ciąży i karmienia piersią suplementacja jodu bywa niezbędna. Jednak zawsze powinna być prowadzona wyłącznie na zlecenie lekarza i pod jego ścisłą kontrolą.

Niedobór jodu niekorzystnie wpływa na procesy metaboliczne, pracę mięśni, rozwój układu nerwowego i mózgu. Jego nadmiar także szkodzi zdrowiu. Dlatego nie powinno się go przyjmować na własną rękę. Jodek potasu działa wykrztuśnie i jest wykorzystywanym w leczeniu stanów zapalnych górnych dróg oddechowych. Nie należy go łączyć z innymi lekami wykrztuśnymi.

Jodek potasu jest składnikiem płynu Lugola (jod rozpuszczony w roztworze wodnym jodku potasu), jodyny, maści z jodkiem potasu, odkażającej  jodyny. Maści z jego zawartością stosowane są w leczeniu tępych urazów, przy naciągnięciu mięśni i więzadeł, w leczeniu obrzęków limfatycznych i w stanach zapalnych.

Dawkowanie jodku potasu, podobnie jak w przypadku wszelkich preparatów leczniczych, zależy od wieku, stanu zdrowia, reakcji pacjenta na leczenie.

Beata Igielska, zdrowie.pap.pl

Źródła:

Farmakopea Polska VIII, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491, ISBN 978-83-88157-53-0.

Jodek potasu (nr 30533) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck KGaA) na obszar Polski.
Jodek potasu (nr 30315) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck KGaA) na obszar Polski.
Szczegółowe dane kliniczne oraz właściwości farmakologiczne tabletek jodku potasu są zawarte w charakterystykach produktów leczniczych zawierających substancję czynną jodek potasu o mocy 65 mg:
https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/api/rpl/medicinal-products/28768/characteristic
https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/api/rpl/medicinal-products/35583/characteristic
https://pl.wikipedia.org/wiki/Jodek_potasu

Źródło informacji: Serwis Zdrowie

ikonografia: PAP