Sadząc rośliny w przydomowym ogrodzie bierzemy pod uwagę ich wymagania. Ale warto też wiedzieć, że niektóre rośliny rosną lepiej w sąsiedztwie wybranych gatunków, a inne, to dla nich towarzystwo zupełnie nieodpowiednie. Podpowiadamy, jak najkorzystniej zestawiać rośliny, a jakich połączeń unikać.
Sadząc warzywa w ogrodzie, zadbaj o towarzystwo (dla nich)
Uprawa roślin to zajęcie satysfakcjonujące, ale też wymagające i czasochłonne. Jeśli chcemy w ogrodzie posiadać zdrowe, dorodne i piękne rośliny, musimy o nie troskliwie zadbać, uwzględniając ich potrzeby. Jednym z niedocenianych czynników mających wpływ na powodzenie upraw jest właściwe sąsiedztwo roślin.
Podobnie jak u ludzi, w świecie roślin panują swoiste sympatie i antypatie określane mianem allelopatii, o czym warto pamiętać, planując nasadzenia. Uprawa uwzględniająca te zależności nazywana jest uprawą współrzędną i dotyczy przede wszystkim roślin użytkowych (owoców i warzyw), gdyż to właśnie one są dla nas najcenniejsze.
Przestrzegając zasad związanych z prowadzeniem uprawy współrzędnej, możemy skutecznie ograniczyć występowanie chorób i szkodników, wpłynąć na bujniejszy wzrost roślin i poprawić ich plonowanie. Jeśli jednak zignorujemy te zasady, możemy doprowadzić do pojawiania się większej ilości chorób i szkodników oraz do zahamowania wzrostu i rozwoju roślin, np.:
- kapusta i rzodkiewka posadzone w pobliżu pomidorów, opóźniają ich kwitnienie,
- cebula ogranicza wzrost fasoli tycznej,
- orzech włoski hamuje rozwój większości roślin.
Dlatego też warto wiedzieć, które rośliny najlepiej do siebie pasują, a których lepiej obok siebie nie sadzić.
Grunt to dobre sąsiedztwo – te rośliny posadź razem
Jeśli chcemy w ogrodzie ograniczyć występowanie chorób i szkodników, powinniśmy posadzić obok siebie:
- bazylię i ogórka (bazylia chroni je przed mączniakiem),
- cebulę i truskawki (zmniejszają ryzyko rozwoju szarej pleśni),
- cebulę lub por i marchew (cebula odstrasza połyśnicę marchwiankę, a marchew zniechęca śmietkę cebulankę),
- seler i rośliny kapustne (seler chroni kapustę przed bielikiem kapustnikiem),
- gorczycę i groch (gorczyca ogranicza występowanie pachówki strąkóweczki),
- aksamitki i warzywa korzeniowe (aksamitka ogranicza liczebność nicieni).
Niektóre rośliny posadzone w swoim sąsiedztwie pobudzają się także do wzrostu i rozwoju (np. marchew pobudza do wzrostu pora), a nawet wpływają na poprawę smaku owoców (np. pietruszka poprawia smak pomidorów, koper smak cebuli i grochu).
Inne przykłady dobrego sąsiedztwa to:
- burak i cebula, koper, rzodkiewka, ogórek lub seler;
- pomidor, czosnek oraz bazylia;
- seler i groch, fasola;
- sałata i seler, koper oraz rzodkiewka;
- cebula i sałata, majeranek oraz pietruszka;
- kapusta i fasola karłowa, seler, szałwia oraz koper;
- pietruszka i seler oraz burak;
- fasola i ogórek oraz rzodkiewka;
- marchew i sałata, cebula, por oraz pomidor;
- strączkowe (np. fasola) i dyniowate (np. ogórkiem);
- czosnek i pomidory
- ogórki, marchew oraz buraki;
- ziemniaki i kapusta, szpinak oraz fasola;
- szpinak i rzodkiewka;
- dynia i nasturcja oraz fasola.
Warto też pamiętać, że rośliny uprawne przed chorobami i szkodnikami mogą być chronione dzięki sąsiedztwu ziół. I tak:
- aromat kopru odstrasza szkodniki marchwi, sałaty, cebuli i ogórka,
- bazylia ogranicza rozwój mączniaka prawdziwego,
- cząber odstrasza mszyce, a mięta zniechęca mrówki i szkodniki kapusty (np. bielinki).
Nieodpowiednie towarzystwo – tych zestawień roślin lepiej unikaj
Planując uprawę roślin, należy też pamiętać, że niektóre gatunki wpływają na siebie niekorzystnie. Ich organy podziemne wydzielają do gleby związki chemiczne, hamujące wzrost i rozwój innych roślin, utrudniające kiełkowanie nasion i sprzyjające deformacjom, a rośliny będące żywicielami pośrednimi szkodników i chorób, przyciągają je do upraw roślin użytkowych.
Z tego względu lepiej nie sadzić obok siebie roślin z tej samej rodziny botanicznej np. pomidorów i papryki, gdyż szkodniki atakujące jeden gatunek, szybciej przeniosą się na drugi.
Inne niekorzystne połączenia to:
- marchew i rośliny kapustne,
- sałata i pietruszka,
- groch i warzywa cebulowe,
- ziemniaki i ogórki oraz pomidory.
Ważne jest także systematyczne odchwaszczanie upraw, gdyż dzikie rośliny często są żywicielami pośrednimi szkodników i chorób, odpowiadających za uszkodzenia roślin ogrodowymi (np. tasznik pospolity jest żywicielem szkodników roślin kapustnych, natomiast jałowiec grzyba wywołującego rdzę gruszy).
źródło: e-ogródek
zdjęcie ilustracyjne fot. Dassel – pixabay.com
