Nowości filatelistyczne: Polacy ratujący Żydów

24 marca 2023 roku Poczta Polska wprowadziła do obiegu  znaczek, upamiętniający tragiczną historię rodziny Baranków. Nowe wydawnictwo filatelistyczne wpisuje się w serię dokumentującą losy Bohaterów zamordowanych przez Niemców za pomoc Żydom.

Twórca projektu znaczka pocztowego Jarosław Ochendzan przedstawił na grafice waloru ślubne zdjęcie z wizerunkami Wincentego i Łucji Baranek. W kompozycji nowego waloru pojawiły się ponadto fotografie portretów synów bohaterskiej familii Henryka Mariana i Tadeusza Stanisława. Obok przedstawione zostało również zdjęcie należące do macochy Wincentego Baranka.

Wraz ze znaczkiem Poczta Polska wprowadziła do obiegu kopertę pierwszego dnia obiegu (FDC), przedstawiającą dom rodziny Baranków, znajdujący się we wsi Siedliska pod Miechowem. To właśnie na terenie tej posesji doszło do bestialskiej zbrodni – zamordowania Polaków i czterech ukrywanych przez nich Żydów o nazwisku Gottfried. Wraz ze zdjęciem domu Baranków na kopercie widnieje również Menora, jeden z najbardziej znanych i najstarszych symboli judaizmu. Uzupełnieniem waloru jest datownik, prezentujący dłonie trzymające Gwiazdę Dawida.

Lokalni bohaterowie z Miechowa

16 marca 1942 r. na terenie Generalnego Gubernatorstwa Niemcy rozpoczęły realizację zbrodniczej operacji o kryptonimie Aktion „Reinhardt”, mającej na celu zagładę ludności żydowskiej. Rok później, 15 marca 1943 r., w Siedliskach koło Miechowa za ukrywanie kilku mężczyzn z rodziny Gottfriedów niemieccy funkcjonariusze zamordowali Wincentego i Łucję Baranków wraz synami. Zabita została również mieszkająca w tym samym domu Katarzyna Baranek, macocha Wincentego, a także czterej z pięciu ukrywanych Żydów.

Narodowe odznaczenia przyznane rodzinie Baranków

3 lipca 2012 r. Wincenty Baranek, Łucja Baranek i Katarzyna Baranek zostali pośmiertnie odznaczeni medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” podczas ceremonii odbywającej się w Muzeum Żydów Polskich. 24 grudnia 2012 r. tym samym odznaczeniem uhonorowano Henryka i Tadeusza Baranków.

Postanowieniem prezydenta RP Bronisława Komorowskiego z dnia 8 listopada 2013 r. Wincenty Baranek, Łucja Baranek i Katarzyna Baranek zostali pośmiertnie odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Polacy to najliczniejsza grupa uhonorowanych medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”, nadawanym przez izraelski instytut Yad Vashem. Wyróżniono nim około 7 tysięcy polskich rodzin, tj. Ulmów, Kowalskich, Maciejewskich, Brogowskich czy Czarnych, których członkowie narażali lub poświęcili życie, pomagając żydowskim sąsiadom.

Poczta Polska honoruje historie Polaków ratujących Żydów

W 2018 r. Poczta Polska wprowadziła do obiegu pierwszy znaczek przypominający historię zamordowanej rodziny Ulmów, która podczas okupacji dała schronienie ośmiorgu Żydom. W tym samym roku Spółka wydała również kartkę upamiętniającą postać siostry Matyldy Getter.

W 2019 r. w ręce klientów i filatelistów trafiło kolejne wydawnictwo serii. Prezentowało Edwarda Raczyńskiego – ówczesnego ministra sprawa zagranicznych Rządu RP na uchodźstwie, którego nota była pierwszym oficjalnym raportem o holokauście, informującym zachodnią opinię publiczną o zbrodniach. Było to również pierwsze oficjalne wystąpienie jednego z rządów w obronie wszystkich Żydów prześladowanych przez hitlerowskie Niemcy.

W 2021 r. zaprezentowano walor dedykowany wydarzeniom z Gmin Nawojowa i Kamionka Wielka w Małopolsce, gdzie członkowie rodzin: Rumin, Borek oraz Tokarz, swoją pomoc dla społeczności wyznania mojżeszowego przypłacili własnym życiem.

W 2022 r. wprowadzono do obiegu znaczek przedstawiający Bronisławę i Adama Kowalskich z dziećmi, którzy zostali bestialsko zamordowani przez niemieckich żandarmów za pomoc i ukrywanie Żydów. Oprócz znaczka wydano w limitowanej wersji kopertę FDC, czyli kopertę pierwszego dnia obiegu. Prezentuje ona zarys mapy przedstawiającej okolice Ciepielowa, Starego Ciepielowa oraz Rekówki, gdzie rozegrały się tragiczne wydarzenia.

W tym samym roku Poczta Polska przygotowała również wystawę prezentującą emisje filatelistyczne poświęcone Polakom ratującym Żydów, którą można było oglądać w pięciu placówkach pocztowych: Bydgoszczy, Tarnowie, Łodzi oraz Lublinie. Wystawę przygotował Instytut Pamięci Narodowej. W 2021 r. inicjatywa ta odbywała się na pocztach głównych w Warszawie, Katowicach, Krakowie, Poznaniu oraz Gdańsku.

O znaczku:

Autor projektu: Jarosław Ochendzan
Liczba znaczków: 1
Arkusz sprzedażny: 50 znaczków
Wartość: 3,90 zł
Nakład: 100 000 szt.
Technika druku: rotograwiurowa
Format znaczka: 31,25 x 39,5 mm
Papier: fluorescencyjny
Data wprowadzenia do obiegu: 24 marca 2023 r.

 

Poczta Polska