Porucznik Jan Pawlewski – weteran wojny obronnej 1939 roku, urodził się 3 lipca 1907 roku w Mierkowiczkach Powiat Wągrowiecki, zmarł 5 grudnia 2002 roku w Nakle nad Notecią.
Był najstarszym, udzielającym się społecznie oficerem rezerwy Wojska Polskiego w Klubie Żołnierzy Rezerwy Ligi Obrony Kraju w Nakle oraz Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych.
W 1929 roku Jan Pawlewski został powołany do odbycia zasadniczej służby wojskowej i skierowany do 61 pułku piechoty w Bydgoszczy. Ukończył tu Szkołę Podoficerską i został mianowany kapralem.
Po półtorarocznej służbie kapral Pawlewski został przeniesiony do rezerwy. Powrócił do miejsca zamieszkania w Czerlinie, gdzie zorganizował i prowadził szkolenie młodzieży męskiej w paramilitarnej organizacji „Strzelec”, której był komendantem. W 1932 roku kapral Jan Pawlewski został skierowany na ćwiczenia wojskowe w 59 pułku piechoty w Inowrocławiu. Przeszedł tam stosowne przeszkolenie przewidziane dla komendantów placówek „Strzelca”. Awansowano go do stopnia plutonowego. W 1935 roku plutonowego Jana Pawlewskiego powołano na miesięczne szkolenie i ćwiczenia wojskowe w 30 pułku Strzelców Kaniewskich. W 1939 roku zmobilizowany i skierowany do 28 pułku piechoty w Siedlcach. Objął stanowisko zastępcy dowódcy plutonu. Wraz z pododdziałami pułku brał udział w walkach z Niemcami w rejonach: Białej Podlaski, Łukowa, Stoczka i Garwolina. W rejonie miejscowości Kałuszyn jednostka zakończyła swój szlak bojowy. Żołnierzy poinformowano, że został podpisany akt kapitulacji i teraz każdy, na własną rękę, może wracać do domu. Spośród jeńców wojennych Niemcy wydzielili szeregowych i podoficerów, a następnie koleją i samochodami odtransportowali do Warszawy. Tutaj jeńców rozmieszczono w Cytadeli. Przez dwa tygodnie jeńców wykorzystywano do prac porządkowych przy usuwaniu zniszczeń wojennych i po tym okresie, na apelu porannym, nakazano wystąpić jeńcom – wspomina córka Stefania Pawlewska–Trybuszewska.
W 1970 roku włączył się do działalności ZBOWID oraz w Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych. Zorganizował zakup umundurowania dla pocztu sztandarowego i regularnie brał udział w różnorodnych uroczystościach jubileuszowych. Działał także w Lidze Obrony Kraju i Klubie Żołnierzy Rezerwy.
Uwzględniając 70 zasługi wojenne oraz Jego aktywność w działalności społeczno-wojskowej w 2002 roku został awansowany na kolejny stopień oficerski – porucznik Wojska Polskiego.
Na uroczystej sesji Rady Miejskiej w Nakle porucznik Jan Pawlewski 1999 roku został uhonorowany medalem 700 – lecia Miasta Nakła nad Notecią.
Porucznik Jan Pawlewski był najstarszym wiekiem oficerem w Nakle nad Notecią. Pomimo swego wieku brał udział w życiu środowiska kombatanckiego.
Posiada następujące odznaczenia:
-
- Order – Krzyż Kawalerski Orderu Odznaczenia Polski
- Medal za udział w Wojnie Obronnej 1939
- Medal Zwycięstwa i Wolności
- Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie
- Honorowy Medal 700 – lecia miasta Nakła
- Złotą Odznakę Zasłużony Działacz LOK
W listopadzie 2005 roku minęło 60 lat jak porucznik Pawlewski z honorem rozstał się z mundurem w służbie czynnej.
Zmarł 5 grudnia 2002 roku. Został pochowany na cmentarzu nakielskim – „ Fara Nakielska „. „Mundur zabrał ze sobą” zgodnie z jego ostatnią wolą.
Z godnością i honorem wypełniał obowiązki żołnierskie wynikające z przysięgi wojskowej.
Cześć jego pamięci!
Stefania Pawlewska-Tybuszewska.
Reprodukcja zdjęcia: Józef Rydzyński
Audycja wspomnieniowa poświęcona ś.p. Janowi Pawlewskiemu była nadana na antenie Radia Nakło w minioną sobotę w „Muzycznych klimatach” autorstwa Eugenii Czyż-Rydzyńskiej, a ojca wspominała Pani Stefania Pawlewska–Trubuszewska. W reportażu wykorzystano głos porucznika Jana Pawlewskiego i jego syna z archiwum rodzinnego.
