Zakład Karny w Potulicach i Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wspólne działania

Aspektów pracy za więziennym murem jest wiele. Odsłaniamy kolejne obszary, które podczas zawodowej praktyki zdalnej mogli poznać studenci Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wirtualna przygoda już się zakończyła – czas ją podsumować.

Kontynuacja. Pod lupą – dział penitencjarny

Studenci mieli możliwość przyjrzenia się zadaniom jakie realizauje dział ochrony, dział ewidencji oraz roli psychologa w oddziaływaniach penitencjarnych. Szczegółowe informacje o tej części praktyk dostępne są w tutaj. Kolejnym działem jaki zaprezentowali funkcjonariusze potulickiej jednostki był dział penitencjarny, który w strukturze zakładu karnego prowadzi szczególną działalność. O cieniach i blaskach pracy w tym dziale opowiadali wychowawcy – mjr Dariusz Wedel, ppor. Krzysztof Jurek oraz st. szer. Sandra Franczak-Kemnitz. Studenci mogli dowiedzieć się jak wygląda pierwszy dzień w warunkach izolacji więziennej – czego skazani dowiadują się na samym wstępie odbywania swojej kary pozbawienia wolności i co jest ważne podczas dokonywania pierwszej klasyfikacji osadzonego przez Komisję Penitencjarną. P-1/z, M-2/t, P-3/p, R-2/t, R-1/z – te skróty nie stanowią już zagadki dla studentów toruńskiej uczelni. Każdy skazany nie rzadziej niż co 6 miesięcy podlega ocenie okresowej postępów w procesie resocjalizacji – jakie aspekty ona zawiera? Na co zwraca uwagę wychowawca przy jej sporządzaniu? Czym różni się ocena okresowa od opinii penitencjarnej wysyłanej do sądu? O to można śmiało zapytać studentów. Co oznacza negatywna prognoza kryminologiczno-społeczna i z czym się wiąże? Jak konstruowane są programy resocjalizacji i w jakich obszarach? Co z podkulturą więzienną i tzw. „drugim życiem”? Jak przebiegają negocjacje w sytuacjach kryzysowych? Nie zabrakło także omówienia działalności kulturalno-oświatowej przez wychowawców zajmujących się tymi oddziaływaniami tj. mjr. Krzysztofa Ksobiaka oraz mjr. Jarosława Nurkiewicza. To tylko wybrane aspekty z działalności penitencjarnej, które zostały przybliżone podczas realizowanych praktyk.

„Podzielenie się swoim doświadczeniem w pracy penitencjarnej ze studentami, którzy być może niebawem wstąpią w nasze szeregi było ciekawym doświadczeniem. Nasza codzienna praca choć niewidoczna, bo za wysokim, więziennym murem wzbudza zainteresowanie i studenci to udowodnili zadając szereg pytań – byli dociekliwi w pozyskiwaniu informacji. Z mojej perspektywy było to owocne spotkanie i mam nadzieję, że inspirujące dla nich, zarówno w wymiarze uzyskanej wiedzy, ale także otwierające ich perspektywę na pracę wychowawczą i działalność resocjalizacyjną” – komentuje st. wychowawca, ppor. Krzysztof Jurek

Pod lupą – oddziały terapeutyczne

W potulickiej jednostce funkcjonują dwa oddziały terapeutyczne tj. oddział terapeutyczny dla skazanych z niepsychotycznymi zaburzeniami psychicznymi lub upośledzonych umysłowo, którego kierownikiem jest kpt. Agnieszka Lewandowska oraz oddział terapeutyczny dla skazanych uzależnionych od alkoholu, którym kieruje mjr Jarosław Kunicki. To właśnie kierownicy tych działów podzieli się ze studentami aspektami swojej pracy – dość specyficznej, ale o szerokim wachlarzu barw. Jak wygląda codzienność oddziałów? Jakie rodzaje zajęć są oferowane skazanym? Jak wygląda z formalnego punktu widzenia droga trafienia właśnie do takich oddziałów?

Szczegółowe informacje przybliżające te kwestie można przeczytać poniżej:

Zoom na oddział terapeutyczny.

Terapia w czasie pandemii.

Terapia zajęciowa w strukturze oddziału terapeutycznego.

„Ważne zadania, które wykonujemy nie są już obce naszym praktykantom. Nasza praca spotkała się z zaciekawieniem, zrozumieniem oraz uznaniem. Studenci stawili czoła wyzwaniom praktycznym, co niewątpliwie pomogło w przygotowaniu ich do pełnienia trudnego zadania resocjalizacji. Liczę, że spotkamy się jeszcze z nimi na drodze zawodowej.” – komentowała ppor. Izabella Mróz – Konwińska, odpowiedzialna za przeprowadzenie praktyk.

„Każde nowe wyzwanie rodzi pewne obawy, jednak w tym przypadku okazały się one zupełnie niezasadne. Funkcjonariusze potulickiej jednostki stanęli na wysokości zadania i w profesjonalny sposób poprowadzili studentów toruńskiej uczelni przez kolejne obszary naszej pracy zawodowej. Wirtualne otworzenie jednostki totalnej dla osób z zewnątrz to wynik potrzeby jaka pojawiła się w ostatnim czasie. Nasza otwartość na tego typu wyzwania wynika z chęci ukazywania zawodu więziennika w społeczeństwie, ale także żywimy nadzieję, że przybliżenie zadań naszej formacji wpłynie finalnie na decyzję o wstąpieniu w nasze szeregi. Realizacja praktyk on-line wymagała zaangażowania całego sztabu funkcjonariuszy – żywię nadzieję, iż przekazane treści wzbudziły nie tylko zainteresowanie, ale także rozbudziły pasję do dalszego rozwoju na gruncie zawodowym.” – podsumował kpt. Dariusz Witkowski, Dyrektor Zakładu Karnego w Potulicach.

Z perspektywy UMK

Praktyki zawodowe on-line dla studentów Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu były pomysłem prof. Ditty Baczały, zastępcy dyrektora Instytutu Nauk Pedagogicznych. Natomiast dr Joanna Cukras-Stelągowska, odpowiedzialna była za ich realizację z ramienia uczelni. Poprosiliśmy o podzielenie się swoimi spostrzeżeniami dotyczącymi zorganizowanego przedsięwzięcia.

„Potrzeba matką wynalazku”– tak rozmowę na temat praktyk zdalnych rozpoczęła prof. Ditta Baczała. Rzeczywistość pandemiczna objawiła się z szeroką gamą problemów, także tych związanych z kształceniem. Ubiegły rok akademicki był związany z poważnym tąpnięciem dydaktycznym. Od razu zaczęliśmy kształci zdalnie, jednak nie byliśmy na to gotowi ani mentalnie, ani technicznie. Doszło do tego przerażenie studentek i studentów. Rozpoczęliśmy działania przygotowujące do praktyk zdalnych na masową skalę. Z wykształcenia jestem pedagogiem specjalnym – trudna strona ludzkiej egzystencji nie jest mi obca. Pedagog specjalny zawsze musi mieć dwa warianty działania – A i B. Praktyki można realizować tradycyjnie lub zdalnie. A najtrudniej pokonać bariery w naszej głowie. Zdaję sobie sprawę, że zakład karny to instytucja zamknięta. Wcześniej niemożliwym było zrealizowanie praktyk zawodowych dla tak dużej grupy studentek i studentów. Praktyki on-line „otworzyły” dla nas zakład karny i zaangażowały cały sztab ludzi. Nasi studenci nigdy nie poznawali tak wielu obszarów pracy danej instytucji jak teraz – to wartość dodana zdalnej formy nauczania. Praktyka zawodowa w wersji on-line nie wydarzyłaby się, gdyby nie pasja pani Izabelli Mróz Konwińskiej. Zaprosiła do współpracy swoje koleżanki i kolegów, pokonała wszelkie bariery i zrealizowała zadania niemożliwe. Przyniosło to rezultat o wysokiej jakości.” – podsumowała prof. Baczała.

„Ten rok postawił przed nami nie lada wyzwanie w kontekście przeprowadzenia praktyk zawodowych dla naszych studentów. Pojawiła się obawa związana z brakiem możliwości ich zorganizowania w ogóle. Nie wszystkie instytucje widziały możliwość organizacji praktyk z wykorzystaniem innych, alternatywnych metod. Teraz, gdy już zakończyliśmy praktyki on-line można z całą stanowczością powiedzieć, iż był to trafiony pomysł. Studenci pomimo trwającej sytuacji epidemiologicznej w kraju otrzymali szansę na poznanie aspektów praktycznych funkcjonowania jednostek penitencjarnych na przykładzie Zakładu Karego w Potulicach. Ogromnym plusem była możliwość jednoczesnego udziału w prowadzonych spotkaniach on-line większej grupy studentów, która w wyznaczonych terminach łączyła się na platformie online TEAMS z funkcjonariuszami Służby Więziennej prezentujących wybrane praktyczne aspekty swojej pracy. Mamy poczucie, że nasz Instytut Nauk Pedagogicznych we współpracy z Zakładem Karnym w Potulicach wytyczył nowe drogi w kontekście realizacji praktyk zawodowych szytych na miarę obecnej rzeczywistości.” – skomentowała dr Joanna Cukras-Stelągowska, odpowiedzialna za realizację praktyk z ramienia UMK w Toruniu.

Zakład Karny w Potulicach oraz Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu poprzez partnerskie współtworzenie projektu jakim były praktyki zdalne poczynili krok w przyszłość wyznaczając nowe trendy w kształceniu. Dziękujemy za owocną współpracę.

Tekst/ grafika: ppor. Justyna Sejdowska