Toruń, Inowrocław i Łubianka – to miejsca, w których dziś (12 maja) odbywają się uroczystości upamiętniające rocznicę powstania Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych „Solidarność”. Marszałek Piotr Całbecki i prorektor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika prof. Wojciech Wysota podpisali list intencyjny otwierający drogę badaniom historycznym poświęconym wiejskim działaczom opozycji antykomunistycznej w PRL. Wydarzeniu towarzyszyło odsłonięcie tablicy pamiątkowej na ścianie gmachu Urzędu Marszałkowskiego. Obchody kontynuowane były w Łubiance (powiat toruński).
-„Solidarność” rolnicza odegrała istotną rolę w tym, by mogła się dokonać pokojowa transformacja polityczna w naszym kraju. Odegrała w moim przekonaniu kluczową rolę w tym procesie. Nie zapomnijmy o tym, że „Solidarność” była malowana solidarycą nie tylko na czerwono, ale również na zielono – podkreślił marszałek Piotr Całbecki, nawiązując do słynnego logo „Solidarności”.
Toruń
W Urzędzie Marszałkowskim podpisany został list intencyjny samorządu województwa kujawsko-pomorskiego i Uniwersytetu Mikołaja Kopernika dotyczący współpracy w ramach Centrum Badania Historii „Solidarności” i Oporu Społecznego w PRL, które będzie zajmować się teraz również badaniami nad historią rolniczego demokratycznego ruchu sprzeciwu. W uroczystości, poza sygnatariuszami dokumentu, udział wziął także m.in. dyrektor centrum prof. Wojciech Polak.
– Dla uniwersytetu jest to bardzo ważny dzień. Przystępujemy do realizacji zadań, które postawiło sobie powołane w ubiegłym roku centrum. Jesteśmy bardzo zadowoleni z możliwości tej współpracy i wsparcia pana marszałka w tym zakresie – powiedział prof. Wojciech Wysota, prorektor UMK w Toruniu.
– Centrum jest potrzebne, ponieważ „Solidarność” była siłą, dzięki której żyjemy dziś w wolnej Polsce. Każdy naród ma swoją tożsamość, dlatego musimy dbać o tę Polską historię, a „Solidarność” jest tym, co doprowadziło nas do niepodległości i suwerenności – zaznaczył dyrektor Centrum Badania Historii „Solidarności” i Oporu Społecznego w PRL prof. Wojciech Polak.
– Dzisiaj, w 40. rocznicę mamy wielkie święto, ponieważ jest ten list i liczę, że będą powstawały prace magisterskie, doktorskie mówiące o tamtych ludziach, którzy już powoli odchodzą, których jest coraz mniej. Dzisiejsze uroczystości są wielkim wydarzeniem dla tego województwa, po raz pierwszy o toruńskiej „Solidarności” rolniczej będzie się mówiło w debacie publicznej, po raz pierwszy nie zapomniano, że to jej działacze zorganizowali pierwszy przemarsz przez Toruń w maju 1981 roku. Jestem wdzięczny, że dziś jest wreszcie tablica upamiętniająca „Solidarność” rolników, jest wreszcie tablica mówiąca o tym, że myśmy tutaj byli i tutaj działali – powiedział współtwórca rolniczej „Solidarności” Michał Grabianka.
Na ścianie gmachu Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu umieszczono tablicę okolicznościową, którą wspólnie z gospodarzem województwa odsłonili, były wicemarszałek senatu RP Jan Wyrowiński, poseł Jan Krzysztof Ardanowski, wicewojewoda kujawsko-pomorski Józef Ramlau, prorektor UMK prof. Wojciech Wysota i współtwórca NSZZ IR „Solidarność” Michał Grabianka. Autorem sfinansowanej ze środków samorządu województwa tablicy jest toruński rzeźbiarz Zbigniew Mikielewicz.
Wydarzeniom towarzyszyło otwarcie wystawy plenerowej (prezentowanej przed budynkiem urzędu) „40 lat Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych „Solidarność” w województwie toruńskim 1981-2021”, za przygotowanie której odpowiada Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska w Toruniu.
Inowrocław
Także dzisiaj została odsłonięta tablica upamiętniająca inowrocławski strajk rolników z 16 kwietnia 1981 roku, który był wyrazem solidarności z uczestnikami marcowych protestów „Solidarności” w Bydgoszczy. Tablicę została umieszczona na fasadzie budynku Banku Spółdzielczego przy ulicy Solankowej 11. W uroczystości odsłonięcia udział wzięli m.in. wojewoda Mikołaj Bogdanowicz, wicemarszałek województwa Zbigniew Sosnowski i przewodniczący NSZZ „Solidarność” Regionu Toruńsko-Włocławskiego Tomasz Jeziorek.
Łubianka
Rocznicowe obchody kontynuowane były przed kościołem pw. ks. Jerzego Popiełuszki w Łubiance (powiat toruński); mszę świętą w intencji rolniczej „Solidarności” celebrował biskup ordynariusz diecezji toruńskiej Wiesław Śmigiel. W programie znalazło się także wręczenie okolicznościowych medali.
Podczas uroczystości została odsłonięta tablica pamiątkowa ufundowanej przez rolników, odbyła się także debata historyczna z udziałem Michała Grabianki, prof. Wojciecha Polaka i znawcy historii NSZZ RI „Solidarność” Andrzeja Kaczorowskiego.
Wcześniej na drodze do Łubianki (granica administracyjna Torunia i gminy Łubianka) odsłonięto tablicę z nazwą odcinka drogi wojewódzkiej nr 533, która upamiętnia rolniczą „Solidarność”.
Beata Krzemińska rzecznik prasowa Urzędu Marszałkowskiego
fot. Szymon Ździebło tarantoga.pl dla UMWKP
