Według najnowszego badania[1] przeprowadzonego przez Ogólnopolski Program Zwalczania Grypy w sezonie 2020/2021 tylko1/3 rodziców skorzystała ze możliwości zaszczepienia swoich dzieci przeciw grypie, a ponad 60% badanych zadeklarowało, iż tego już nie wykona w tym sezonie. Od lat wiadomo, że grypa to choroba, która objawia się nagle, a jej przebieg może być gwałtowny i w znaczącym stopniu osłabić organizm. Istnieje wiele metod ograniczania rozprzestrzeniania się wirusa grypy, jednak najskuteczniejszym sposobem zapobiegania chorobie i jej groźnym powikłaniom są szczepienia. Pomimo wielu dowodów potwierdzających skuteczność szczepień wyszczepialność wśród najmłodszych jest wciąż na zatrważająco niskim poziomie.
Wśród najpopularniejszych powodów niechęci do nieszczepień dzieci jest przekonanie o braku skuteczności szczepionki (22%), twierdzenie, że dziecko nigdy nie przechodziło grypy (21%) oraz brak rekomendacji szczepienia ze strony pediatry (17%). Wiele osób całkowicie lekceważy grypę lub uważa, że to tylko przeziębienie, które może być niebezpieczne jedynie dla osób starszych. Tymczasem okazuje się, że wirus grypy jest również niebezpieczny dla dzieci. Z uwagi na nie w pełni rozwinięty układ odpornościowy, ponieważ nie mają one w pełni rozwiniętego układu odpornościowego. Są one narażone nie tylko na zachorowanie, ale także na groźne powikłania pogrypowe, takie jak: zapalenie ucha środkowego, zapalenie płuc, zapalenie zatok obocznych nosa, drgawki gorączkowe i inne.Wirus grypy nie wybiera, adzieci są szczególnie narażone na zachorowanie i ciężkie powikłania pogrypowe, więc powinny podlegać szczepieniom. Niestety małe dzieci nie są w stanie przekazać dokładnychdolegliwości, które im doskwierają, dlatego tak łatwo grypę pomylić z inną chorobą.
Kolejną przyczyną nieszczepienia dzieci, podawaną przez 9% ankietowanych była obawa dziecka przed igłą i zastrzykiem. Należy jednak podkreślić, że na rynku dostępna jest szczepionka donosowa dla dzieci, która jest w 50% refundowana dla dzieci od ukończonych 2 lat do skończonych 5 lat.
Grypa to szczególna choroba, z którą wiążą się nie tylko nieprzyjemne objawy, ale też poważne powikłania pochorobowe.Najbardziej narażone grupy to seniorzy, dzieci oraz kobiety w ciąży. Pomimo wielu badań potwierdzających to, że szczepionki są skuteczne i bezpieczne, wielu rodziców nadal nie decyduje się na zaszczepienie swoich pociech. Szczyt sezonu grypowego przypada na okres między styczniem a marcem, zatem wciąż nie jest za późno, aby zaszczepić się przeciw grypie. Jest to niezwykle istotne zwłaszcza teraz, gdy dzieci, które uważane są za transmiter wirusów grypy, powróciły do szkół.Każdego roku w Polsce występuje bardzo niski procent zaszczepienia dzieci przeciw grypie i wynosi zazwyczaj zaledwie 1%[2].
„Najmłodsi odpowiadają za transmisję wirusów grypy w środowisku, to oznacza, że są głównymi wektorami zakażenia wirusem, zarówno wśród swoich rówieśników, jak i rodziców, dziadków, rodzeństwa i dla reszty społeczeństwa. Zaszczepienie tylko co piątego dziecka może zmniejszyć ryzyko wystąpienia grypy wśród reszty społeczeństwa o blisko połowę” – tłumaczy dr hab. n. med. Ernest Kuchar, Prezes Polskiego Towarzystwa Wakcynologii.
Rodzice, którzy zdecydowali się na zaszczepienie swoich dzieci (38%) w obecnym sezonie jako główne powody swojej decyzji podają: profilaktykę, chęć uniknięcia powikłań pogrypowych oraz rekomendację tego szczepienia przez lekarza pediatrę. Nieco częściej niż co czwarta badana osoba szczepi dzieci z uwagi na zwiększone zagrożenie zakażenia w przedszkolu lub szkole. Istotnym czynnikiem przemawiającym za zaszczepieniem dzieci było również to, że znajomi ankietowanych szczepią swoje dzieci – aż 24% badanych zaznaczyło taką odpowiedź. Zdecydowana większość respondentek i respondentów, którzy w tym sezonie zaszczepili swoje dzieci, deklaruje chęć zaszczepienia ich również w przyszłym sezonie.
[1]Analiza przygotowana na podstawie wyników badania omnibusowego, zbieranych za pomocą kwestionariusza ankiety online w okresie 26.02-27.01.2021r. w celu sprawdzenia opinii rodziców do szczepienia dzieci przeciw grypie, N=616.
[2]Brydak L.B., Grypa – profilaktyka i leczenie u dzieci i młodzieży, Standardy Medyczne/Pediatria. 2019; T. 16: 162-171
Paulina Keler – Biuro Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy
