Od dwudziestu już lat, 10 października obchodzimy w Polsce Światowy Dzień Drzewa. Pomysłodawcą tego święta był znawca i miłośnik przyrody, gubernator stanu Nebrasca – Julius Sterling Morton. Już w 1872 roku apelował do ludzi, żeby sadzili drzewa, zupełnie jakby przewidywał zagładę lasów tropikalnych i puszcz na całym świecie.
Drzewa to płuca Ziemi. Zdrowe drzewo produkuje około 118 kg tlenu rocznie, człowiek zużywa go 176 kg, więc dwa drzewa średniej wielkości zaspakajają potrzeby jednej osoby.
Drzewa oczyszczają także miasta ze smogu . Najlepiej robią to brzozy brodawkowate, klony i lipy. Natomiast świerkowy żywopłot potrafi przy ruchliwej ulicy zatrzymać nawet 70% zanieczyszczeń.
Liście drzew potrafią pochłonąć do 90% promieni słonecznych, a cień, który dają, schładza ziemię nawet o 20°C. Warto o tym pamiętać, tym bardziej, że wzrasta tendencja do wykładania wolnych powierzchni rozmaitą kostką cementową. A przecież przyjemniej jest przejść się wśród zieleni niż betonowym placem.
Najstarszym polskim drzewem jest 1300-letni cis pospolity z Henrykowa Lubańskiego na Dolnym Śląsku Cis rośnie bardzo wolno. Jego drewno jest bardzo twarde i elastyczne. W średniowieczu robiono z niego łuki. W 1423 roku w statucie warckim, król Władysław II Jagiełło nakazał je chronić i tak jest do dzisiaj.
W gronie najstarszych drzew jest także świerk Stary Tjikko ze Szwecji, który przeżył 95 wieków.
Natomiast najstarszym gajem świata jest gaj Pando, który liczy od 80 do prawie miliona lat. Jest to kolonia topoli osikowych rosnących w stanie Utah i są to odrosty jednego korzenia, dlatego uznaje się je za jedną roślinę.
Najwyższym drzewem na świecie jest sekwoja o nazwie Hyperion, która liczy sobie 600-800 lat i ma 115,61 m wysokości. Rośnie w Parku Narodowym Redwood w Kalifornii.
Głównym celem Juliusa Mortona było wpojenie ludziom nawyku sadzenia drzew.
Światowy Dzień Drzewa jest okazją by tą idee kontynuować.
Jest też świetnym pretekstem by sprawdzić swoją wiedzę na temat drzew. Znakomitą pomocą w tym zadaniu będą liczne książki zgromadzone w placówkach bibliotecznych PiMBP w Nakle nad Notecią, które pomogą nam odkryć wiele ciekawych informacji na ich temat.
Autor: Katarzyna Hass Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Nakle nad Notecią – Filia w Paterku
