Nagrodę Literacką Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego za Kryminalny Debiut Roku 2022 otrzymała Julia Łapińska, autorka powieści „Czerwone jezioro”. Gala wręczenia nagrody, z udziałem przewodniczącej sejmiku województwa Elżbiety Piniewskiej, odbyła się 22 kwietnia 2023 roku w Teatrze Muzycznym w Toruniu.
Z laudacji przewodniczącego jury Ryszarda Ćwirleja: – Kryminał „Czerwone jezioro” Juli Łapińskiej to połączenie zgrabnie skomponowanej intrygi, pogłębionego rysunku psychologicznego postaci, nieoczywistych relacji między kierującymi się różnorodnymi motywacjami bohaterami, którzy zostali osadzeni w znaczącym dla współczesnej geopolityki miejscu. Mało jest przestrzeni nieistniejących, nieobecnych w świadomości społecznej, będących białą plamą na mapie Polski. Takim z pewnością do początku lat 90. pozostawało Borne Sulinowo, siedziba wojsk radzieckich. Łapińska postanowiła wypełnić tę białą plamę blisko sześciusetstronicową opowieścią, w której przeszłość wkrada się niepostrzeżenie w teraźniejszość, a postaci utrwalone na taśmie fotograficznej przerywają milczenie i zaczynają zdradzać kolejne, głęboko skrywane sekrety. Nie napisała zwykłego kryminału. Zrobiła coś więcej. W morderczą intrygę wplątała figurę homo sovieticus, pokazując jak ujawniał się w okresie PRL-u i przetrwał w niektórych spośród nas przez ostatnie trzy dekady. Autorka obnaża mechanizmy władzy, manipulacji, przymykania oczu na zło w imię poprawy swojego losu, żądzy i nieliczenia się z nikim i z niczym, w imię osiągnięcia własnej korzyści, a czasem po prostu banalnie zwykłej, okrutnie powszechnej chęci upokorzenia innych. „Czerwone jezioro” nie jest lekturą lekką, nie jest powieścią, którą zabiera się na plażę czy do pociągu. Łapińska zmusza nas do konfrontacji z naszą wspólną przeszłością, z naszymi wyobrażeniami o historii, z sobą.
Julia Łapińska studiowała filozofię i dziennikarstwo na Uniwersytecie Warszawskim, jest absolwentką Instytutu Reportażu. Publikowała reportaże i wywiady m.in. w „Polityce”, „Tygodniku Powszechnym” i „Dużym Formacie”; jej teksty literackie ukazywały się w antologiach opowiadań i zbiorach reportaży.
Konkursowi o Nagrodę Literacką Marszałka Województwa patronowali marszałek Piotr Całbecki i przewodnicząca sejmiku województwa Elżbieta Piniewska. Organizatorzy to Książnica Kopernikańska i Fundacja Kult Kultury.
Zobacz Polski kryminał potrzebuje świeżej krwi
Książnica Kopernikańska i Biuro Prasowe Urzędu Marszałkowskiego
zdjęcia: Kryminalny Debiut Roku 2022, fot. Mikołaj Kuras dla UMWKP
